کاشی و سرامیک امروزه از مصالح جدا نشدنی در ساخت و طراحی دکوراسیون هستند. در این میان بازار این محصولات بسیار پرطرفدار و شلوغ است. کشورهایی که منابع کافی برای ساخت مصالح ساختمانی چون کاشی و سرامیک را ندارند، از کاشی وارداتی برای تامین نیاز جامعه خود بهره می‌برند. کاشی و سرامیک ایرانی یکی از مرغوب‌ترین انتخاب‌ها برای واردات این محصول است که از سطح کیفیت بالایی مطابق با استانداردهای جهانی برخوردار است.
اما تا به حال فکر کرده اید که کدام نوع کاشی یا سرامیک بیشتر به دردتان می خورد؟ در این مطلب می‌خواهیم راجع به انواع کاشی و سرامیک ایرانی صحبت کنیم. اگر تصمیم به خرید کاشی و سرامیک دارید، توصیه می کنیم تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
انواع کاشی های ایرانی و ویژگی های آنها
هنر کاشی کاری و تولید انواع کاشی‌های مرغوب، از گذشته در ایران رایج بوده است. آثار گران بهایی از این عنصر معماری و تزئیناتی را در اکثر مراکز مذهبی و اجتماعی مشاهده می‌کنیم که در آن زمان و بدون هیچ تکنولوژی، در کیفیت و استحکام بی‌نظیری ساخته شده‌اند. نمونه‌ای بارز از کیفیت کاشی ایرانی، استفاده از رنگ های ترکیبی سرب و قلع در کاشی است که باعث ایجاد ماندگاری بالا و حفظ زیبایی و درخشندگی، پس از گذشت سالیان بسیار است.
کاشی زرین فام، کاشی معرق، کاشی معقلی، کاشی مینایی و کاشی هفت رنگ، از جمله کاشی‌های ایرانی است که با هنر دستان هنرمندان کاشی‌ساز ساخته می‌شوند. جلوه‌ای که نصب این کاشی‌ها به فضا می‌دهد، بسیار خیره‌کننده و ویژه است. جالب است بدانید که انواع چینش کاشی‌ها نیز از لحاظ معماری تفاوت دارد. کاشی کاری مشبک و کاشی کاری مقرنس از جمله این چیدمان‌ها هستند .
کاشی مشبک و مقرنس
به طور قطع کاشی کاری ایرانی بهترین و عالی‌ترین شیوه ای است که معماران این سرزمین برای تزیین و آرایش ساختمان ها ابداع کردند. استفاده از هنر دست اساتید کاشی کار بـه حـدی در ابنیه مذهبی و شخصی ایران بعد از اسلام استفاده شـده اسـت که کمتر بنای رسمی را بدون هنر زیبای کاشی کاری و آجرهای زیبای کاشی می‌توان مشاهده کرد.
انواع کاشی های ایرانی قدیمی
کاشی کاری در ایران از شهر باستانی بیشاپور آغاز شده است. کاشی‌کاری ایرانی ابتدا به عنوان یکی از اجزای تزئینات دیواری درکاخ‌ها و مکان‌های مقدس در دوره‌های هخامنشی، اشکانی و ساسانی بوده است. در آن زمان کاشی دست ساز ایرانی از قطعات سنگی برش داده شده تولید می‌شده است. در کاشی کاری آن دوران کاشی را رنگ کرده و و به حالت موزاییک در تزئین شهر و کاخ‌های سلطنتی استفاده می‌کردند. احتمالا موزاییک کاری در جنگ شاپور اول با والرین و حضور اسیران رومی در ایران به کشور ایران وارد شده است.
کاشی های قدیمی ایرانی
حال که اولین حضور کاشی و کاشی کاری در ایران را دانستیم، بهتر است بدانید که این هنر به شکلی منحصر به فرد رشد یافته و طرح‌ها و چینش‌های ایرانی پس از آن گسترش پیدا کردند. کاشی زرین فام، کاشی معرق(Mosaic)، کاشی کاری معقلی، کاشی مینایی، کاشی هفت رنگ و کاشی کاری صابونی از جمله کاشی‌های ایرانی است که با هنر دستان هنرمندان کاشی‌ساز ساخته شده و در واقع کاشی دست ساز ایرانی هستند. جلوه‌ای که نصب این کاشی‌ها به فضا می‌دهد، بسیار خیره‌کننده و ویژه است.
کاشی دست ساز ایرانی
کاشی‌های دست ساز در نتیجه هنر و ابتکار به کار گرفته شده در ساخت و تولید آنها بسیار منحصر به فرد و خاص هستند. این کاشی‌ها تا پیش از دوران صنعتی شدن، کاربرد فراوانی در ابنیه و سازه‌های مختلف داشت. امروزه نیز کاشی دست ساز ایرانی با کیفیت عالی و طرح‌های هنرمندانه، برای تزیین و زیباسازی کف، دیوار و هر بخشی از محیط به کار می‌رود.
جالب است بدانید که انواع چینش کاشی‌های دست ساز نیز از لحاظ معماری تفاوت دارد.کاشی کاری مشبک و کاشی کاری مقرنس از جمله این چیدمان‌ها هستند. به طور قطع کاشی کاری ایرانی بهترین و عالی‌ترین شیوه ای است که معماران این سرزمین برای تزیین و آرایش ساختمان ها ابداع کردند. کاشی کاری‌های برگرفته از هنر دستان استادان مجرب، به حدی در ایران پس از اسلام گسترده شده است که کمتر بنای رسمی را بدون طرح‌های خیره کننده کاشی، می‌توان مشاهده کرد.
در ادامه گسترش نسل به نسل کاشی ایرانی را بررسی خواهیم نمود.
سیر تحولی کاشی و کاشی کاری ایرانی
گفته می‌شود که دوران شکوفایی کاشی کاری اصیل ایرانی قرون اولیه پس از اسلام بوده است. با این وجود می‌دانیم که قبل از اسلام نیز این هنر در تزئین فضاهای گوناگون رایج بوده است.
هنرکاشی ایران به قدری منحصر به فرد و مستحکم است که آثار قدیمی با رنگ‌های ترکیبی سرب و قلع، پس از گذشت سالیان بسیار همچنان جذابیت ظاهری خود را حفظ نموده است.
کاشی کاری ایرانی در دوران سلجوقیان
هنر کاشی کاری در زمان سلجوقیان و قرن پنجم هجری به عنوان یک هنر تزئینی مهم گسترش پیدا کرد. در ایران بعد اسلام، دوران سلجوقیان زمان آغاز استفاده از کاشی کاری ایرانی در سازه‌های مذهبی است.
کاشی کاری سبک ایرانی در دوران ایلخانیان
گفته می‌شود که حاکمان ایلخانی اهمیت بسیاری برای هنر اصیل کاشی کاری ایرانی قائل بودند. به همین علت، دوران ایلخانی نقطه عطفی برای کاشی ایرانی محسوب می‌شود. از آن دوره به بعد، کاشی کاری ایرانی در طراحی و تزئین مکان‌های مذهبی و غیرمذهبی بیشتر شده است.
کاشی کاری ایرانی در عصر تیموریان
هنر تذهیب در زمان تیموریان وارد کاشی کاری ایرانی شد. این هنر به علت ظرفیت اجرایی بالا در کاشی کاری، به سرعت طرفداران بسیاری پیدا کرد. از نمونه کاشی‌های طراحی شده در عصر تیموریان می‌توان به کاشی کاری های مسجد گوهرشاد اشاره نمود.
انواع کاشی کاری در دوران تیموریان:
کاشی‌کاری منفرد به شکل زیرلعابی
کاشی‌کاری هفت‌رنگ و لعاب نقاشی تک‌رنگ
کاشی معرق و شیوه بنایی
عمده کاشی‌های مسجد گوهرشاد به شیوه معرق و پوشیده از نقوش ختایی، هندسی و اسلیمی است. در طرح‌های اسلیمی، هنرمند از پیچ و تاب ساقه گیاهان الهام گرفته و کاشی‌کاری‌هایی که به این حالت تزئین شده‌اند شامل خطوط خمیده و مدور تکراری با قرینه یا بی‌قرینه هستند.
کاشی کاری ایرانی در عصر صفویه
تزئین بنا با هنر کاشی‌کاری، در مکان‌هایی مثل مساجد، کاروانسراها، کاخ‌ها، مقبره‌ها،حمام‌ها، بازارها و مدارس، در عصر صفویه رواج پیدا کرد و گسترش بسیاری در کاشی کاری ایرانی صورت گرفت.
کاشی کاری سبک ایرانی در عصر قاجار
کاشی‌کاری سبک ایرانی در عصر قاجار، یکی از مهمترین و زیباترین صنایع دستی در ایران بود. در این دوران، کاشی‌ها به عنوان زینتی برای ساختمان‌ها و به خصوص در دیواره‌های اتاق‌ها و سالن‌ها استفاده می‌شدند.
کاشی‌های ایرانی در عصر قاجار به صورت دستی ساخته می‌شدند و دارای طرح‌های بافتی و هنری بسیار زیبا بودند. رنگ‌های زیبا و غنی، موتیف‌های گل‌ها، حیوانات و شکل‌های هندسی متنوعی در کاشی‌های قاجاری به کار رفته بود.تغییراتی که در این زمان نسبت به دوره پیشین یعنی صفویه در هنر کاشی کاری ایرانی ایجاد شد، عمدتا حاصل پیوند فرهنگ میان کشورهایی است که در آن دوره زمانی در ایران حضور سیاسی داشتند.
نفوذ سلیقه غربی و مدرنیته به کار گرفته شده در کاشی کاری ایرانی، از عصر قاجار آغاز شده است. پس از آن و در زمان پهلوی نیز، شاهد صنعتی شدن تولیدات کاشی در ایران هستیم.
انواع کاشی های ایرانی مدرن
در حالت کلی کاشی و سرامیک ایرانی را به دو گروه پرسلان و غیر پرسلان تقسیم می‌کنند. تفاوت میان این دو نوع در میزان حرارت و درجه پخت است که به همین علت انواع پرسلانی با قرارگیری در حرارت‌های بالا، مقاومت بالاتری دارند.
بیشتر بخوانید: درک تفاوت ها: سرامیک در مقابل کاشی های پرسلان
پرسلان از انواع کاشی ایرانی، هم ابعاد و هم استحکام بالاتری به نسبت سایر کاشی‌ها دارد. علت مقاومت این نوع سرامیک، متراکم و غیرقابل نفوذ بودن آن می‌باشد. البته ناگفته نماند که قیمت کاشی پرسلان در قیاس با دیگر کاشی‌ها و سرامیک‌ها بالاتر است. انواع کاشی‌های پرسلانی و غیر پرسلانی نیز به نسبت نوع لعاب، طرح و روش پخت به گروه‌های دیگری تقسیم می‌شوند که در ادامه بررسی خواهیم نمود.
بیشتر بخوانید: برترین تولیدکنندگان کاشی سرامیک و پرسلان ایرانی
کاشی لعاب دار
جالب است بدانید که اصلی‌ترین تفاوت کاشی با سرامیک در لعاب آنها است. کاشی از محصولات دارای لعاب است اما سرامیک هم به صورت لعاب‌دار و هم بدون لعاب مشاهده می‌شود. لعاب معمولا پس از پخت اول، بر روی کاشی کشیده می‌شود. با افزودن لعاب که یک سطح شیشه‌ای است، کاشی براق‌تر شده و تمیز کردن آن ساده‌تر می‌شود. به دلیل وجود این ویژگی‌ها از کاشی و سرامیک لعاب‌دار در سرویس‌های بهداشتی، آشپزخانه و تمامی فضاهایی که در معرض آلودگی بیشتری قرار دارند، استفاده می‌شود.
لعاب کاشی
کاشی های معدنی
به علت وجود خاک معدنی با پایه نارنجی، کاشی‌های معدنی معمولا به رنگ نارنجی و یا قرمز مانند هستند. این کاشی‌ها بدون لعاب بوده و به همین علت هنگام نصب نیاز به درزگیر خواهند داشت. این نوع کاشی برای محیط‌های بسته که کمتر در معرض آلودگی و رفت و آمد هستند مناسب است. معمولا به علت دوام خوب و قیمت مناسب، از کاشی‌های معدنی در مراکز تجاری استفاده می‌شود.
سرامیک معدنی
کاشی سفالی
کاشی سفالی یکی از کاشی‌های قدیمی ایرانی است که امروزه نیز جایگاه خود را حفظ نموده است. به علت تحمل حرارتی بالا، از این نوع کاشی در کوره‌ها و تنورها استفاده می‌شود. روش ساخت کاشی سفالی پخت خاک رس قرمز رنگ در دمای بسیار بالا است که باعث کاهش منافذ و استحکام بیشتر نیز خواهد بود. کاشی سفالی در واقع نوعی از کاشی‌های معدنی است که در ابعاد ۱۵ الی ۳۰ سانتی متر و با ضخامتی برابر با ۵.۱ سانتی متر تولید می‌شود.
کاشی سفالی
کاشی سنگفرش
یکی دیگر از کاشی‌های معدنی که از خاک رس قرمز ساخته شده است، کاشی سنگ فرش می‌باشد. این نوع کاشی نیز در دماهای بسیار بالا پخت شده و مقاومت خوبی در برابر شرایط جوی مختلف دارد. البته لازم به ذکر است که ضخامت کاشی سنگ فرش نیز بالا است. ظاهر این کاشی‌ها تقریبا مانند آجر است، و ضخامت آنها کمتر از آجر می‌باشد. از این کاشی‌ها برای کف ساختمان، پاسیوها و گاهی حمام استفاده می‌شود و بعد از نصب نیاز به درزگیری یا بندکشی دارند.
کاشی سنگفرش
کاشی های سرامیکی
تمامی مراحل ساخت کاشی‌های سرامیکی در حضور حرارت بالا انجام می‌شود. متریال استفاده شده در این کاشی از جنس رس یا کانی است که در دو حالت لعاب دار و بدون لعاب تولید می‌شوند.
سرامیک کف خانه
کاشی موزاییکی
یکی دیگر از انواع کاشی‌های ایرانی که سایز بسیار کوچکتری ( نهایتا ۵ سانتی متر) دارند، کاشی موزاییکی است که همانند کاشی سرامیکی در دو نوع لعاب‌دار و بدون لعاب وجود دارد. کاشی موزاییکی اغلب از جنس پرسلانی بوده و مقاومت بالایی دارد. به همین علت استفاده از این نوع کاشی ایرانی بیشتر در محیط‌های مرطوب چون حمام و استخر کاربرد دارد.
موزاییک کف حمام
کاربرد کاشی های ایرانی در دکوراسیون و معماری
همانطور که تاکنون خواندیم، استفاده از هنر کاشی‌کاری در خانه‌های ایرانی و دکوراسیون محیط‌های مختلف از گذشته رواج داشته و تا به امروز که کیفیت و زیبایی کاشی‌های مدرن ایرانی زبانزد است، ادامه دارد.
معمولا تصور می‌شود که کاشی‌کاری، تنها برای آشپزخانه و سرویس‌های بهداشتی کاربرد دارد اما کاشی در دکوراسیون داخلی خانه نقش به سزایی را ایفا کرده و محیطی متفاوت و رنگی برای ما می‌آفریند.
انواع کاشی ایرانی در دکوراسیون
در حالت کلی کاشی‌های استفاده شده برای دکوراسیون داخلی در دو گروه تزئینی و کاربردی تقسیم‌بندی می‌شوند.
– انواع تزئینی، همان طور که مشخص است، از کاشی‌های طرح‌دار و یا رنگی‌ای هستند که برای ایجاد زیبایی بیشتر و تزئین محیط کاربرد دارند. موارد بسیار متنوع و باکیفیتی از کاشی‌های ایرانی تزئینی وجود دارند که به نسبت رنگ و چیدمان محیط قابل سفارش هستند.
دکوراسیون مدرن
– انواع کاربردی از کاشی ایرانی نیز برای پوشش کف و دیوار در فضاهای مختلف استفاده می‌شود. معمولا از انواع پرسلان برای این مورد بهره می‌برند تا در کنار درخشندگی و زیبایی، استحکام و کیفیت بالایی ارائه دهد.
امروزه کاشی ایرانی بیشتر بصورت کاشی سرامیک یا کاشی پرسلان تولید شده و در طرح هایی بروز و مدرن تری از جمله کاشی طرحی سیمان، کاشی طرح سنگ مرمر، کاشی طرح چوب، کاشی طرح موزائیکی و آجرنما به بازار داخلی و بین المللی عرضه می شوند.
ویژگی های منحصر به فرد کاشی های ایرانی که آنها را متمایز می کند
از گذشته و در تولیدات کاشی باستانی ایرانی نیز وجود ویژگی‌های منحصر به فرد به چشم می‌خورد. امروزه نیز تولیدکنندگان کاشی و سرامیک ایرانی با الهام از معماران قدیمی، کاشی‌هایی با کیفیت و ماندگاری بالا به بازار عرضه می‌کنند. همین موضوع یکی از دلایل برتری کاشی و سرامیک ایرانی در بازار جهانی است. در ادامه با ویژگی‌ها و مزایای انواع این کاشی‌ها آشنا خواهیم شد.
استحکام و دوام بالای کاشی ایرانی زبانزد است.
با وجود منابع طبیعی غنی و نیروی کار متخصص به همراه وجود تجهیزات و ماشین آلات به روز، کاشی‌های ایرانی با تکنولوژی روز جهان تولید شده و در بهترین کیفیت ارائه می‌شوند.
کاشی‌های ایرانی رنگ ثابتی دارند
با وجود لعاب‌های باکیفیت در کاشی‌های ایرانی، شاهد ماندگاری رنگ و استحکام کاشی حتی در برابر مواد شیمیایی خواهیم بود.
پاکسازی کاشی‌های ایرانی آسان است.
یکی از بهترین مزایای کاشی و سرامیک این است که بهداشتی هستند. به همین دلیل است که از این محصولات در اماکنی چون سرویس بهداشتی استفاده می‌شود.
در انتخاب کاشی ایرانی، محدودیتی از بابت طرح و رنگ ندارید.
طرح و رنگ‌های بسیار متنوعی در کاشی و سرامیک ایرانی به چشم می‌خورد که در بهترین کیفیت و مطابق استانداردهای جهانی به بازار عرضه می‌شوند.
طرح ها و رنگ های محبوب کاشی ایرانی
رنگ و طرح در کاشی مدرن ایرانی
همانطور که دیدیم، طرح‌ها در کاشی و سرامیک ایرانی بسیار متنوع و چشم‌نواز هستند. همین تنوع همراه با کیفیت و استحکام بالا است که جایگاه ویژه‌ای برای برندهای ایرانی در بازار جهانی ایجاد نموده است. استفاده از متریال معدنی و مرغوب ایرانی و ساخت و طراحی با بهترین متد و تکنولوژی روز جهان، در ترکیب با هنر و خلاقیت طراحان ایرانی، نتیجه خارق‌العاده ای به دست می‌دهد.
اگر از سرمایه گذاران بازار کاشی و سرامیک هستید و علاقه مند به طرح های ایرانی هستید، برای دریافت خدمات و مشاوره رایگان خرید عمده کاشی ایرانی با ما تماس بگیرید. به عنوان نکته پایانی، اگر می خواهید در مورد صادرات کاشی ایرانی و نحوه واردات کاشی از ایران بیشتر بدانید، می توانید مقالات وب سایت ما را مطالعه کنید یا با ما تماس بگیرید.
